Firavun, Musa, Harun, Meryem İsimlerinin Etimolojisi

Tevrat'ta verilen Firavun, Musa, Harun, Miriam (Meryem), Hur, Pinehas gibi isimlerin hepsi Mısır kökenlidir. Bu isimlerden Kur’an-ı Kerîm’de geçenler Musa, Harun ve Meryem’dir. Bu durum Tevrat ve Kur’an-ı Kerîm’de geçen Hz.Musa (as) kıssasının arka planını Mısır’a bağlamaktadır.

Musa İsminin Anlamı:

Hz.Musa (as) Firavun'u  Mısır sarayında büyüdüğüne göre adının Mısır dilinden gelmiş olması kuvvetle muhtemeldir. Nitekim bu ismin etimolojisine dair Tevrat'ta verilen bilginin hatalı olduğu kabul edilmektedir. Tevrat'ın yazarları bu ismi İbranice olarak düşünmüşlerdi. (Çıkış 2:10) anlamını ise "sudan çıkarılan" şeklinde vermişlerdi. Firavun’un sarayında yetişen ve Hz.Musa’yı bulan bir kişinin İbranice bilmesi ve milliyeti bilinmeyen çocuğa İbranice bir isim seçmesi makul görünmemektedir.

Modern araştırmacılara göre bu isim Musa isminin İbranice olması doğru değildir ve Mısır dilindeki bir kökün yanlış anlaşılmasıdır. Mōšeh (Musa) köken olarak İbranî değil Mısırlıdır. Mısır'da Ahmose, Tuthmosis, Amenmesses, ve Ramesses gibi isimlerle Yeni Krallık Döneminde sıkça karşılaşılmaktadır. (M.Ö.1570-1070).

 

 

Bir araştırmacı şöyle demektedir:

Eski İsrail Musa'nın Ahmose, Tuthmosis gibi isimlerin kısaltılmışı olan bir Mısırlı ismi olduğunu bilmemekteydi. Çıkış kitabı nın (2:1-10) yazarı da bunun farkında değildi. Aksi taktirde yazar Firavun'un kızı tarafından kurtarılıp evlat edindiği şeklindeki anlatımı fırsat bilip bunu böyle açıklardı. (Noth, M. (1962). Exodus: A Commentary, s.26)

Tek başına Mose/Mes/Mesy ise Mısır'ın politeist dinine ait bir şey ifade etmiyordu. Bu yüzden kader planında bir peygambere de isim olarak seçilmesinde sakıncası olmayacaktı. Zirâ, bu kelime "Doğan, çocuk" anlamına gelir. Bunun yanında Mose/Mes şeklindeki yalın isimlere Yeni Krallık Dönemindeki mektuplarda ve mezar taşlarında rastlanmıştır..

(https://books.google.com.tr/books?id=pU6tAwAAQBAJ&pg=PA116)

 

Harun İsminin Anlamı:

Harun, İbranice’siyle "Aharon" (אהרן) Mısır dilinde "aha rw" dan gelir. Savaşçı aslan demektir.

Meryem İsminin Anlamı:

Meryem (Miriam) Mısır dilinde "mr" yani "sevgi/sevilen"den gelir. Örneğin yerel tanrı adlarında kullanılan  mry.t-jmn (Merit-Amun) "Amun'un sevdiği demektir". Ancak tek başına politeist bir çağrışım yapmaz.

Firavun Ünvanının Anlamı:

Tevrat ve Kur’an-ı Kerîm’de kullanılan Firavun kelimesi eski Mısır dilinde Per-aa yani "Büyük Ev"den (saray) gelir. (Per-aa; Wörterbuch Der Aegyptischen Sprache)

Kur'an'da kullanılan Firavun ünvanının Mısır'a ait bir öğe olduğuna dair bir şüphe var mıdır?

Mısır Kelimesinin Kullanımı

Kur'an-ı Kerîm'de Mısır kelimesi şehir anlamına da gelmektedir. Ancak ülke adı olarak Mısır çok eski zamanlardan beri kullanılır. Buna kanıt olarak Eski Ahit'teki Mitzraim (מִצְרַ֫יִם) kelimesini gösterebiliriz. Akkad dilindeki Miṣr'dan (Ak. Misrum/Misirru/Misaru: Bölge, ülke, sınır) geçtiği düşünülen bu kelime, Arapların bu ülkeyi fethinden sonra Kur'an-ı Kerîm'deki kullanımına istinâden isminin Mısır olarak değiştirmiş olması çok makul görünüyor.. Zira bu coğrafya daha önce Kıbtilerin ülkesi olarak bilinmekteydi.

 

Bazılarının sepetle nehre bırakılarak kurtulma hikayesinden yola çıkarak cahilane bir şekilde Hz.Musa (as) ile Sargon'u özleştirmiştir.

Ancak bir bilgi bilerek gözden kaçırılmak istenmektedir. Bu konu Neo-Asur dönemine ait bir kil tablette geçmektedir Tablet, Asur kralı Asurbanipal'in kişisel kütüphanesinde bulunmuştur ve M.Ö 911-612 yılları arasında kaleme alındığı tespit edilmiştir. ("CT 13, pl. 42,  K 03401, British Museum") (http://cdli.ucla.edu/search/search_results.php?SearchMode=Text&ObjectID=P365306 …)

Gerçekten yaşanıp yaşanmadığı tespit edilemeyen ve MÖ.10.-7.y.y.' tarihlenen bir anlatımın yapıldığı tablet Hz Musa'nın çağdaşı olan Firavun için geç bir döneme tekabül etmektedir. Akkad kralı Sargon'un çağdaşı olan (MÖ.23. y.y.) bir anlatım bulunamamıştır. Bu arada bu Sargon'un kil tabletteki anlatımlara göre zinadan doğduğu ve babasını hiçbir zaman bilmediği de yazar.  Ki bu Sargon-Hz.Musa (as) benzetmesinin en büyük handikaplarından biridir. (https://t.co/JZyTDxQhGV)

 

 

Text Resize